نانوپودر گیلسونایت آبدوست شده
گیلسونایت نام ژنریک (کُلّی) دسته ای از مواد آلی- معدنی هیدروکربندار است که به صورت مواد شبه پلیمری در طبیعت وجود دارد. گیلسونایت ماده ای شکننده بوده و قابلیت تبدیل شدن به پودر را دارد. در واقع، گیلسونایت به عنوان یک منبع فسیل طبیعی در نظر گرفته می شود که از لحاظ ساختار و خواص شیمیایی همانند آسفالت نفتی است که در آن میزان آسفالتین زیاد است. بنابراین، گیلسونایت، قیر طبیعی یا یواینتایت اشاره به آسفالت طبیعی نیز دارد که در مناطق محلی غرب کشور گاه به نام زغال سنگ شناخته میشود. آسفالتین به مجموعه ای از ترکیبات آلی گفته میشود که عملاً بر اساس حلالیت آنها در حلال های آلی شناسایی میشوند. علاوه بر این، طیف گسترده ای از ترکیبات و ساختارها در گیلسونایت وجود دارد، لیکن همه این مواد شیمیایی در مجموعه آسفالتین طبقه بندی میشوند. در واقع، گیلسونایت یک سنگ رزیني ساخته شده از هیدروکربنهای متعدد طبیعی غیرسمی است که شامل تعداد قابل توجهی از ترکیبات آروماتیک و پیرول میشود. حدود 15% از کل ذخایر گیلسونایت جهان در ايران وجود دارد و عمدتاً در استان‌هاي كرمانشاه، ايلام، خرم آباد و خوزستان واقع شده است. هر چند، معادن قیر طبیعی در برخي مناطق ديگر مانند بوشهر نيز به صورت محدود شناسایی شده است.